Spacer z psem bez smyczy – czy grożą za to konsekwencje?

Co trzeba wiedzieć i o czym należy pamiętać aby w trakcie spaceru z psem nie narazić się na ewentualne konsekwencje prawne?


Pies bez smyczy – czy jest to dozwolone?

W dzisiejszych czasach, będąc mieszkańcem miasta, posiadanie towarzysza poruszającego się na czterech łapach jest niemal oczywistością. Wychodząc na zewnątrz, czy to na spacer, czy też w celu uprawniania innej aktywności fizycznej, gdzie nie spojrzeć okiem praktycznie zawsze uda się dostrzec kogoś kto w danym momencie wyprowadza swojego psa na spacer. Często sytuacja wygląda tak, że pies puszczony jest swobodnie, a jego właściciel nie posiada na nim żadnej fizycznej kontroli np. w postaci zapiętej smyczy. W przypadku psów niewielkich rozmiarów tego rodzaju widok nie jest jeszcze czymś co napawa większym niepokojem. Problem pojawia się wówczas, gdy taki widok dotyczy psa większych rozmiarów, który potencjalnie jest w stanie wyrządzić poważniejszą krzywdę w razie ataku. Dodatkowo, nie należy zapominać o tym, że nie każdy człowiek jest miłośnikiem psów. W społeczeństwie nie brakuje ludzi którzy niezależnie od ich rozmiarów, w bezpośredniej konfrontacji odczuwają bardzo duży lęk, a nawet panikę wywołane wcześniejszymi negatywnymi przeżyciami (np. atak psa w młodzieńczym wieku).

W związku z powyższym, pojawia się pytanie – czy wprowadzanie psa bez smyczy jest zgodne z obowiązującymi przepisami oraz czy grożą za to jakiekolwiek konsekwencje?

Odpowiedz na tak postawione pytania nie jest jednoznaczna.

Spacer z psem bez smyczy – w świetle przepisów kodeksu wykroczeń

W pierwszej kolejności należy przytoczyć treść art. 77 Kodeksu wykroczeń.

Zgodnie z § 1 w/w artykułu: „kto nie zachowuje zwykłych lub nakazanych środków ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia, podlega karze ograniczenia wolności, grzywny do 1000 złotych albo karze nagany”.

Z kolei § 2 stanowi, iż: „kto dopuszcza się czynu określonego w § 1 przy trzymaniu zwierzęcia, które swoim zachowaniem stwarza niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia człowieka, podlega karze ograniczenia wolności, grzywny albo karze nagany”.

Ponadto, pamiętać należy o jeszcze jednym przepisie, a mianowicie art. 166 k.w. który brzmi następująco: „kto w lesie puszcza luzem psa, poza czynnościami związanymi z polowaniem, podlega karze grzywy albo karze nagany”.

Treść art. 166 k.w. nie budzi żadnych wątpliwości, jednakże sytuacja nie jest już tak jednoznaczna w przypadku art. 77 k.w.

Analiza art. 77 k.w. prowadzi do stwierdzenia, że brak jest w jego treści jakiegokolwiek bezpośredniego odniesienia do konieczności wyprowadzania psa na smyczy lub w kagańcu. Mowa jest w nim jedynie o „zwykłych lub nakazanych środkach ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia”.

Spacer z psem bez smyczy – co to są zwykłe i nakazane środki ostrożności?

Zwykłe środki ostrożności należy rozumieć w sposób tradycyjny, przyjęty zwyczajowo, naturalny dla trzymania danego gatunku zwierzęcia, uzależnionych od jego cech osobniczych, jak również ewentualnego, potencjalnego zagrożenia. Wynikają one ze zdrowego rozsądku oraz są oparte na powszechnym doświadczeniu i zwyczaju.

W przypadku nakazanych środków ostrożności chodzi o te sposoby postępowania, które dla konkretnych gatunków zwierząt zostały uregulowane wprost w obowiązujących przepisach (np. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt ; Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie wykazu raz psów uznawanych za agresywny).

Odnośnie nakazanych środków ostrożności dużą rolę odgrywają przepisy Ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Zgodnie art. 4 ust. 1: „Rada gminy, po zasięgnięciu opinii państwowego powiatowego inspektora sanitarnego, uchwala regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, zwany dalej „regulaminem”; regulamin jest aktem prawa miejscowego”.

Następnie art. 4 ust. 2 pkt 6 w/w ustawy stanowi, iż: „regulamin określa szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy dotyczące obowiązków osób utrzymujących zwierzęta domowe, mających na celu ochronę przed zagrożeniem lub uciążliwością dla ludzi oraz przed zanieczyszczeniem terenów przeznaczonych do wspólnego użytku”.

Przenosząc powyższe regulacje prawne na grunt przepisów prawa miejscowego obowiązujących na terenie Gminy Miasto Rzeszów omówione wyżej kwestie uregulowane zostały w Uchwale NR XLIV/845/2021 Rady Miasta Rzeszowa z dnia 18 grudnia 2012 r. w sprawie uchwalenia Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Miasto Rzeszów.

Zgodnie z treścią § 15 ust. 1 w/w Uchwały: „na terenach przeznaczonych do wspólnego lub publicznego użytku psy mogą być wyprowadzane tylko na smyczy i w kagańcu. Zwolnienie psa ze smyczy jest dozwolone tylko w miejscach mało uczęszczanych i pod warunkiem, że pies ma kaganiec a właściciel (opiekun) ma możliwość sprawowania bezpośredniej kontroli nad nim”.

Spacer z psem bez smyczy – zakres odpowiedzialności za wykroczenie z art. 77 k.w.

Odpowiedzialność za wykroczenie z art. 77 k.w. nie obejmuje skutków wynikających z niezachowania środków ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia, np. takich jak ugryzienie psa czy poszarpanie odzieży. W razie zaistnienia tego rodzaju okoliczności może dojść do zbiegu odpowiedzialności art. 77 k.w. z art. 288 § 1 lub 2 k.k. (zniszczenie mienia ruchomego), bądź też art. 156 k.k. (ciężki uszczerbek na zdrowiu)
lub art. 157 k.k. (średni i lekki uszczerbek na zdrowiu).

Ponadto, należy również zaznaczyć, że niezależnie od odpowiedzialności karnej, istnieje także możliwość poniesienia odpowiedzialności
na gruncie przepisów prawa cywilnego (np. art 431 k.c.).

Na marginesie warto zwrócić uwagę na fakt, że odpowiedzialność za popełnienie wykroczenia z art. 77 k.w. będzie ponosiła osoba, które zgodnie z jego brzmieniem trzyma zwierzę – nie musi być to zatem właściciel, ale może być to każdy, kto jest z jakiegokolwiek tytułu zobowiązany do nadzoru czy opieką na zwierzęciem.

Spacer z psem bez smyczy – podsumowanie

Mając na uwadze zaprezentowane wyżej rozważania, nie ulega żądnej wątpliwości, że beztroskie wyprowadzanie psa bez smyczy i kagańca może zakończyć się poważnymi konsekwencjami dla jego właściciela/opiekuna.

W przypadku art. 77 k.w. bardzo dużo zależy od interpretacji tego przepisu przez organy wymiaru sprawiedliwości. W przypadku psów niewielkich rozmiarów wyprowadzanych w miejscach mało uczęszczanych argumentacją przemawiającą za zachowaniem zwykłych środków ostrożności może być np. powoływanie się na fakt wyszkolenie psa i reagowania przez niego na komendy głosowe wydawane przez właściciela. Powyższe, może jednak nie być już wystarczające w przypadku psów większych rozmiarów, a w szczególności tych których rasa uznawana jest za agresywną.

Podsumowując, wyprowadzanie psa bez smyczy bez ryzyka poniesienia negatywnych konsekwencji takiej formy spaceru jest możliwe, aczkolwiek należy się do tego odpowiednio przygotować i przedsięwziąć odpowiednie środki ostrożności (w szczególności zapoznać się aktami prawa miejscowego regulującymi daną kwestię). W innym wypadku istnieje duże prawdopodobieństwo realizacji przesłanek z art. 77 k.w
i tym samym poniesienia z tego tytułu kary, która w przypadku grzywny może okazać się znaczącym uszczupleniem domowego budżetu,
nie mówiąc już o innych poważniejszych konsekwencjach na które zwrócona została uwaga powyżej.


Jeśli przekazane informacje były dla Ciebie pomocne, będę wdzięczny za pozostawienie śladu w postaci polubienia (Facebook/Google) lub/oraz udostępnienia artykuły.

Powyższe, utwierdzi mnie w przekonaniu, że taka działalność z mojej strony jest przydatna i wartościowa, a także skutecznie zmotywuje mnie do dalszego tworzenia tego rodzaju treści.

W razie wystąpienia problemów natury prawnej serdecznie zapraszam do kontaktu – jestem przekonany, że wiedza, doświadczenie i narzędzia którymi dysponuję zagwarantują znalezienie satysfakcjonującego i skutecznego sposobu na jego rozwiązanie.

Z poważaniem,

adw. Kamil Kijowski.

Niniejsza publikacja ma charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny oraz stanowi prywatny pogląd autora na opisywane zagadnienie, zgodnie ze stanem prawnym obowiązującym w dniu publikacji. Nie stanowi ona porady prawnej, wykładni prawa, a także jej następstwem nie jest powstanie stosunku zobowiązaniowego na linii klient-adwokat. Autor nie ponosi odpowiedzialności za szkody związane z zastosowaniem lub brakiem zastosowania się do informacji wskazanych w publikacji.

ZADZWOŃ DO mnie