Nowelizacja Ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczości na tle seksualnym i ochronie małoletnich potocznie nazwana „Ustawą Kamilka” wprowadziła szereg nowych rozwiązań i obowiązków, których celem jest zagwarantowanie dzieciom najwyższego możliwego poziomu bezpieczeństwa. Jednym z takich rozwiązań jest obowiązek wprowadzenia Standardów Ochrony Małoletnich.

• Standardy Ochrony Małoletnich – czym są Standardy Ochrony Małoletnich?
• Standardy Ochrony Małoletnich – podmioty zobowiązane do wprowadzenia Standardów Ochrony Małoletnich
• Standardy Ochrony Małoletnich – organy uprawnione do kontroli prawidłowego wywiązania się z obowiązku wprowadzenia standardów
• Standardy Ochrony Małoletnich – konsekwencje prawne za niewywiązanie się z obowiązku wprowadzenia Standardów Ochrony Małoletnich
• Standardy Ochrony Małoletnich – podsumowanie

---

Standardy Ochrony Małoletnich – czym są Standardy Ochrony Małoletnich?

Ustawą z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 poz. 1606) doszło do nowelizacji Ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczości na tle seksualnym i ochronie małoletnich.

W wyniku nowelizacji, która potocznie nazwana została „Ustawą Kamilka” do Ustawy z dnia 13 maja 2016 r. wprowadzony został m.in. nowy rozdział o numerze 4b zatytułowany jako: „Standardy Ochrony Małoletnich”.

Intencją która przyświecała wprowadzeniu nowych rozwiązań było zwiększenie poziomu ochrony dzieci przed krzywdą i przemocą.

Standardy Ochrony Małoletnich stanowią dokument będący zbiorem zasad i reguł obowiązujących w konkretnym podmiocie sprawującym opiekę nad dziećmi i/lub działających na ich rzecz.

Zadaniem powyższych zasad i reguł jest ochrona dzieci przed wszelkimi formami krzywdzenia, wykorzystywania, zaniedbywania oraz przemocy.

Celem Standardów Ochrony Małoletnich jest stworzenie bezpiecznego i przyjaznego środowiska dla dzieci, jak również zagwarantowanie, że podmiot w którym przebywają jest dla nich bezpieczny, w szczególności posiada wykwalifikowany personel potrafiący zidentyfikować i prawidłowo ocenić wystąpienie symptomów uzasadniających krzywdzenie dziecka oraz w razie stwierdzenia takich okoliczności podjąć działania profilaktyczne, a w razie konieczności – interwencyjne.

Treść Standardów Ochrony Małoletnich powinna zawierać przede wszystkim elementy takie jak:

• zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnimi a personelem placówki lub organizatora, a w szczególności zachowania niedozwolone wobec małoletnich;
• zasady i procedurę podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego;
• procedury i osoby odpowiedzialne za składanie zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego, zawiadamianie sądu opiekuńczego oraz w przypadku instytucji, które posiadają takie uprawnienia, osoby odpowiedzialne za wszczynanie procedury „Niebieskiej Karty”;
• zasady przeglądu i aktualizacji standardów;
• zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie personelu placówki lub organizatora do stosowania standardów, zasady przygotowania tego personelu do ich stosowania oraz sposób dokumentowania tej czynności;
• zasady i sposób udostępniania rodzicom albo opiekunom prawnym lub faktycznym oraz małoletnim standardów do zaznajomienia się z nimi i ich stosowania;
• osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenie mu wsparcia;
• sposób dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego.

Standardy Ochrony Małoletnich – podmioty zobowiązane do wprowadzenia Standardów Ochrony Małoletnich

Obowiązek wprowadzenia Standardów Ochrony Małoletnich mają następujące podmioty:

• organ zarządzający jednostką systemu oświaty;
• organ zarządzający inną placówką oświatową, opiekuńczą, wychowawczą, resocjalizacyjną, religijną, artystyczną, medyczną, rekreacyjną, sportową lub związaną z rozwijaniem zainteresowań, do której uczęszczają albo w której przebywają lub mogą przebywać małoletni;
• organizator działalności oświatowej, opiekuńczej, wychowawczej, resocjalizacyjnej, religijnej, artystycznej, medycznej, rekreacyjnej, sportowej lub związanej z rozwijaniem zainteresowań przez małoletnich;
• podmiot świadczący usługi hotelarskie oraz turystyczne, a także prowadzący inne miejsca zakwaterowania zbiorowego.

Katalog podmiotów ustawowo zobowiązanych do wprowadzenia Standardów Ochrony Małoletnich jest bardzo szeroki. Użyte sformułowania sprawiają, że każda placówka do której uczęszczają lub w której przebywają albo mogą przebywać dzieci, ma obowiązek wprowadzenia standardów.

Przygotowanie i wdrożenie standardów powinno nastąpić najpóźniej do dnia 15 sierpnia 2024 r.

Standardy Ochrony Małoletnich – organy uprawnione do kontroli prawidłowego wywiązania się z obowiązku wprowadzenia standardów

Kontrola nad prawidłowym wywiązaniem się z obowiązku wprowadzenia standardów jest sprawowana przez:

• wójtów, burmistrzów, prezydentów miast, starostów oraz marszałków województwa;
• organy prowadzące jednostkę systemu oświaty lub organy sprawujące nadzór pedagogiczny nad taką jednostką;
• organy zarządzające lub nadzorujące inną placówkę oświatową, opiekuńczą, wychowawczą, resocjalizacyjną, religijną, artystyczną, medyczną, rekreacyjną, sportową lub związaną z rozwijaniem zainteresowań, do której uczęszczają albo w której przebywają lub mogą przebywać małoletni.

W ramach sprawowanej kontroli, organ uprawniony do kontroli ma prawo do:

• wstępu wraz z niezbędnym sprzętem na teren kontrolowanego podmiotu w godzinach od 8 do 18;
• żądania pisemnych lub ustnych informacji niezbędnych dla przeprowadzenie kontroli;
• żądania okazania dokumentów i udostępnienia wszelkich danych mających związek z zakresem kontroli.

Standardy Ochrony Małoletnich – konsekwencje prawne za brak wywiązania się z obowiązku wprowadzenia standardów

Przepisy znowelizowanej Ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich przewidują sankcje karne za brak prawidłowego wywiązania się z nałożonego obowiązku w przedmiocie opracowania i wprowadzenia Standardów Ochrony Małoletnich.

Zgodnie z art. 23b ust. 1 ww. Ustawy – kto będąc obowiązanym do wprowadzenia standardów ochrony małoletnich nie wykonuje tego obowiązku, podlega karze grzywny do 250 zł albo karze nagany.

W razie ponownego stwierdzenia niewykonania obowiązku o którym mowa powyżej, przewidzianą sankcją karną jest wyłącznie grzywna w wysokości nie niższej niż 1 000 zł.

Należy jednakże mieć na uwadze, że w razie ponownego stwierdzenia niewykonania obowiązku wprowadzenia standardów prócz kary grzywny w wymiarze o którym mowa powyżej, orzekany jest również środek karny w postaci świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości nie wyższej niż 10 000 zł.

Co istotne, orzeczenie powyższego środka karnego jest obligatoryjne, wobec czego sąd nie ma możliwości odstąpienia od jego orzeczenia.

Standardy Ochrony Małoletnich – podsumowanie

Podsumowując zaprezentowane wyżej rozważania należy stwierdzić, iż każdy podmiot lub instytucja do której uczęszczają lub w której przebywają albo mogą przebywać dzieci ma obowiązek opracowania i wprowadzenia Standardów Ochrony Małoletnich.

Opracowane standardy powinny przede wszystkim odpowiadać specyfice danej działalności, jednocześnie gwarantując organizację bezpiecznego i przyjaznego środowiska dla dzieci.

Celem wprowadzenia standardów jest zapewnienie dzieciom wysokiego poziomu bezpieczeństwa w miejscu w którym przebywają, troska o ich dobro, a także przeciwdziałanie ich krzywdzeniu.

Wprowadzenie wysokiej jakości standardów świadczy również o wysokim profesjonalizmie danego podmiotu, jak również daje gwarancję, że środowisko w którym przebywa dziecko jest dla niego bezpieczne i przyjazne.

O znaczeniu standardów z punktu widzenia zapewnienia dzieciom najwyższego możliwego poziomu bezpieczeństwa świadczy również fakt, iż ustawodawca za brak prawidłowego wywiązania się z obowiązku wprowadzenia standardów przewidział surowe kary o charakterze finansowym.

---

Jeżeli przekazane informacje były dla Ciebie pomocne, będę wdzięczny za pozostawienie śladu w postaci polubienia (Facebook/Google) oraz/lub udostępnienia artykułu.

Powyższe, utwierdzi mnie w przekonaniu, że taka działalności z mojej strony jest przydatna i wartościowa, a także skutecznie zmotywuje do dalszego tworzenia tego rodzaju treści.

W razie wystąpienia problemów natury prawnej serdecznie zapraszam do kontaktu – jestem przekonany, że wiedza, doświadczenie i narzędzia którymi dysponuję zagwarantują znalezienie skutecznego sposobu na jego rozwiązanie.

Z poważaniem,

adw. Kamil Kijowski.

• Facebook
• Google

Niniejsza publikacja ma charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny oraz stanowi prywatny pogląd autora na opisywane zagadnienie, zgodnie ze stanem prawnym obowiązującym w dniu publikacji. Nie stanowi ona porady prawnej, wykładni prawa, a także jej następstwem nie jest powstanie stosunku zobowiązaniowego na linii klient-adwokat. Autor nie ponosi odpowiedzialności za szkody związane z zastosowaniem lub brakiem zastosowania się do informacji wskazanych w publikacji.